Bài viết này dành cho những người đang là viên chức muốn đơn phương nghỉ việc nhưng cơ quan, đơn vị chưa đồng ý. Đây có thể nói là bài viết tư vấn để cho bạn tham khảo, còn thực tế thì chúng tôi cũng chưa có được giải pháp tối ưu cho trường hợp viên chức nghỉ việc đơn phương như vậy.
Trên trang web Luật NBS, chúng tôi đã có những nội dung tư vấn về người lao động nghỉ việc đơn phương. Trong quá trình tư vấn, chúng tôi cũng gặp những khách hàng là viên chức muốn nghỉ việc đơn phương nhưng chưa được cơ quan đồng ý và gặp nhiều khó khăn khi làm thủ tục thôi việc.
Viên chức có thể nói là một người lao động đặc biệt, và đặc biệt khó đơn phương nghỉ việc nếu như không được cơ quan đồng ý. Khó khăn này một phần do các quy định hiện hành mà chúng tôi sẽ phân tích dưới đây.
* Viên chức là ai? *
Viên chức là công dân Việt Nam được tuyển dụng theo vị trí việc làm, làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ hợp đồng làm việc, hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật. |
#1. Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng của viên chức
Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng của viên chức được xác định dựa trên loại hợp đồng làm việc mà họ đã ký với cơ quan.
Có 2 loại Hợp đồng mà viên chức sẽ ký kết với cơ quan của họ, đó là:
Loại 1: Hợp đồng không xác định thời hạn
Hợp đồng làm việc không xác định thời hạn là hợp đồng mà trong đó hai bên không xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng. Hợp đồng làm việc không xác định thời hạn áp dụng đối với các trường hợp sau đây:
|
Với Hợp đồng không xác định thời hạn, theo quy định viên chức có quyền đơn phương nghỉ việc, chỉ cần đáp ứng thời hạn báo trước như sau:
- Trường hợp thông thường: Thông báo trước ít nhất 45 ngày
- Trường hợp viên chức ốm đau hoặc bị tai nạn đã điều trị 06 tháng liên tục: Thông báo trước ít nhất 03 ngày
Loại 2: Hợp đồng xác định thời hạn
Hợp đồng làm việc xác định thời hạn là hợp đồng mà trong đó hai bên xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng trong khoảng thời gian từ đủ 12 tháng đến 60 tháng. Hợp đồng làm việc xác định thời hạn áp dụng đối với người được tuyển dụng làm viên chức kể từ ngày 01 tháng 7 năm 2020, trừ trường hợp:
|
Với Hợp đồng xác định thời hạn, theo quy định viên chức có quyền đơn phương nghỉ việc trong các trường hợp sau:
Các trường hợp | Thời hạn báo trước ít nhất |
a) Không được bố trí theo đúng vị trí việc làm, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm các điều kiện làm việc đã thỏa thuận trong hợp đồng làm việc; | 03 ngày |
b) Không được trả lương đầy đủ hoặc không được trả lương đúng thời hạn theo hợp đồng làm việc; | 03 ngày |
c) Bị ngược đãi; bị cưỡng bức lao động; | 03 ngày |
d) Bản thân hoặc gia đình thật sự có hoàn cảnh khó khăn không thể tiếp tục thực hiện hợp đồng; | 30 ngày |
đ) Viên chức nữ có thai phải nghỉ việc theo chỉ định của cơ sở chữa bệnh; | 03 ngày |
e) Viên chức ốm đau hoặc bị tai nạn đã điều trị từ 03 tháng liên tục mà khả năng làm việc chưa hồi phục. | 03 ngày |
* Lưu ý cho tất cả các trường hợp *
Viên chức phải thông báo bằng văn bản cho người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập |
#2. Viên chức không được giải quyết thôi việc
Nếu như quy định chỉ như trên thì không có gì đáng nói, bởi vì cách giải quyết sẽ tương tự như những người lao động khác theo quy định của Bộ luật lao động. Nhưng viên chức còn bị ràng buộc bởi một quy định khác đặc biệt hơn những người lao động thông thường, đó là:
Viên chức chưa được giải quyết thôi việc nếu thuộc một trong các trường hợp sau:
- a) Đang trong thời hạn xử lý kỷ luật, đang bị điều tra, truy tố, xét xử;
- b) Chưa làm việc đủ thời gian cam kết với đơn vị sự nghiệp công lập khi được cử đi đào tạo;
- c) Chưa hoàn thành việc thanh toán các khoản tiền, tài sản thuộc trách nhiệm của viên chức đối với đơn vị sự nghiệp công lập;
- d) Do yêu cầu công tác và chưa bố trí được người thay thế.
(Trích dẫn Khoản 2 Điều 57 Nghị định số 115/2020/NĐ-CP quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức)
Đối với 3 trường hợp a, b, c nêu trên thì nội dung khá rõ ràng và dễ xác định. Tuy nhiên với trường hợp d: Do yêu cầu công tác và chưa bố trí được người thay thế thì phải nói là rất khó để xác định do không có hướng dẫn cụ thể hơn, chẳng hạn như:
- Thế nào là do yêu cầu công tác?
- Cơ quan, đơn vị có thời hạn tối đa là bao lâu để bố trí người thay thế?
Với nội dung quy định mang tính khái quát chung như vậy nên các cơ quan đơn vị khi không / chưa muốn cho viên chức nghỉ việc đa phần thường lấy lý do nêu trên để không giải quyết thủ tục thôi việc của viên chức.
Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị của viên chức, nếu đồng ý cho viên chức thôi việc thì người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập chấm dứt hợp đồng làm việc và giải quyết chế độ thôi việc cho viên chức theo quy định. Trường hợp không đồng ý cho viên chức thôi việc thì phải trả lời viên chức bằng văn bản và nêu rõ lý do theo quy định. |
Còn đối với viên chức nào nhận được văn bản trả lời với lý do như vậy thì cũng chỉ biết đợi đến khi nào yêu cầu công tác đã được đảm bảo và bố trí được người thay thế để được giải quyết thôi việc
Với những quy định hiện hành, viên chức khi muốn nghỉ việc đơn phương sẽ phải phụ thuộc rất nhiều vào cơ quan, đơn vị của viên chức đó. Với tư cách là luật sư tư vấn cho viên chức, chúng tôi cũng thấy rất khó để đưa ra một giải pháp thật sự hiệu quả cho họ. Phương án ưu tiên luôn là đàm phán, thương lượng với cơ quan, đơn vị để có một kết quả suôn sẻ nhất có thể.
Nếu bạn đang ở trong trường hợp này thì có thể cân nhắc quyết định dựa trên các yếu tố sau:
- Công việc sắp tới bạn sẽ làm;
- Mức độ ảnh hưởng của vấn đề đơn phương nghỉ việc đối với công việc sắp tới;
- Mức độ thiện chí của cơ quan, đơn vị bạn đang làm;
- Dùng kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm làm việc của bạn tại cơ quan, đơn vị để tìm cách chứng minh rằng đã có người làm việc thay thế cho bạn và việc bạn nghỉ sẽ không ảnh hưởng đến công tác hay công việc tại cơ quan;
- Cố gắng hạn chế tối đa trường hợp bạn đã đạt được thỏa thuận với chỗ làm mới rồi mà vẫn chưa thể hoàn thành thủ tục để thôi việc ở chỗ cũ.
Đó là những khó khăn của viên chức nghỉ việc đơn phương. Cũng hy vọng trong thời gian tới, pháp luật sẽ có những quy định rõ ràng hơn, giống như người lao động thông thường kể từ khi quy định của Bộ luật lao động 2019 có hiệu lực đã tháo gỡ nhiều vướng mắc của Bộ luật lao động trước đó về vấn đề nghỉ việc đơn phương, đồng thời giúp cho việc áp dụng pháp luật được thuận lợi và dễ dàng hơn.
Nếu có ý kiến hay câu hỏi liên quan, các bạn có thể gửi phản hồi ở dưới bài viết này hoặc liên hệ riêng để được tư vấn và giải đáp.
Bạn cũng có thể ấn nút “Theo dõi” để cập nhật các thông báo về bài viết mới nhất của chúng tôi qua email hoặc chia sẻ những cuốn sách hay với chúng tôi tại Đây
Phương Thảo
Xin luật sư tư vấn giúp. Tôi là viên chức của BV X , tháng 7 năm 2017 BV X cử tôi đi học CKI và yêu cầu kí hợp đồng sau khi tốt nghiệp phải phục vụ gấp 3 lần thời gian học , nếu không phục vụ đủ thì phải đền chi phí đào tạo gấp 3 lần số tiền đã nhận ( căn cứ theo nghị định 29/2012 và thông tư 15/2012). Đến tháng 9/2017 chính phủ ban hành nghị định 101/2017. Hiện tại năm 2021 tôi xin nghỉ việc và Bv yêu cầu tôi đền bù gấp 3 lần chi phí đào tạo ( sau khi trừ thời gian đã công tác sau tốt nghiệp) theo như hợp đồng đã kí kết. Xin luật sư cho tôi hỏi BV yêu cầu đền bù gấp 3 lần như thế có đúng không? Tôi đang là viên chức thì có được áp dụng nghị định 101/2017 trong trường hợp này hay không? Nếu tôi khiếu nại thì có thể khiếu nại đến cơ quan nào. Xin chân thành cảm ơn luật sư.
Luật sư Ngọc Blue
Nghị định 101/2017 có hiệu lực từ 21/10/2017 vì vậy trường hợp của bạn vẫn áp dụng quy định tại Nghị định 29/2012 khi ký hợp đồng đào tạo. Có thể có một số nội dung chuyển tiếp hoặc các nội dung liên quan đến thủ tục thì áp dụng Nghị định 101/2017, nhưng việc này sẽ phụ thuộc vào nội dung cụ thể của hợp đồng và các văn bản bạn đã ký kết với BV
Liên quan đến chi phí đào tạo theo Nghị định 29/2012 thì bạn có thể tham khảo bài viết: Khi nào bạn phải bồi thường, hoàn trả chi phí đào tạo để biết cụ thể về mức bồi thường
Phượng
Cho e hỏi là e là viên chức có ý định nghỉ việc, e đã nộp đơn đến nay là đc hơn 30 ngày rồi tuy nhiên cơ quan vẫn chưa có ý định giải quyết cho e. E cũng đc cơ quan cho đi đào tạo và chưa làm đủ thời gian đã cam kết. Vậy nếu sau 45 ngày mà cơ quan chưa giải quyết nhưng e vẫn cứ nghỉ thì có vi phạm gì ko ạ?
Ngoc Blue
Tùy vào lý do và căn cứ mà cơ quan bạn đưa ra khi chưa cho bạn nghỉ thì mới xác định được bạn nhé.
lê
c ơi cho e hỏi vì viên chức đang mang bầu thì theo quy định cơ quan chưa xử lý kỉ luật được, vậy thì mình phải đợi họ qua thời gian 12 tháng nuôi con mới ra quyết định xử lý kỉ luật được ạ
và các chế độ trong thời gian này của họ thì mình giải quyết thế nào ạ?
Ngoc Blue
Đúng rồi bạn, chế độ vẫn giải quyết như bình thường bạn nhé.
lê
cho em hỏi thêm
trường hợp viên chức nộp đơn xin đơn phương chấm dứt hợp đồng và cơ quan trả lời bằng văn bản là không giải quyết cho thôi việc vì chưa làm đủ thời gian cam kết và chưa bố trí được người thay thế nhưng sau 45 ngày thì viên chức vẫn nghỉ không đến làm việc nữa. Cơ quan nhiều lần gửi thông báo yêu cầu quay trở lại làm việc nhưng viên chức vẫn không quay lại
Trong trường hợp này, cơ quan phải xử lý thế nào ạ?
Nguyễn Võ Như Xuân
Như trường hợp này, cơ quan sẽ ra quyết định nghỉ việc cho viên chức vì đơn phương chấm dứt hợp đồng
Ngoc Blue
Trường hợp này cách giải quyết thế nào sẽ tùy thuộc mục đích và chủ trương của cơ quan bạn. Lưu ý là phương án lựa chọn luôn phải phù hợp với quy định của pháp luật
Hà Thanh
em muốn hỏi là nếu bắt buộc phải nghỉ, mà cơ quan cứ không chịu giải quyết thì phải làm sao ạ? Lên trình bày lý do, thuyết phục đủ cách và cũng mong cơ quan thông cảm nhưng vẫn không được giải quyết. Chấp nhận đền bù chi phí đào tạo nhưng cơ quan vẫn lấy lý do không bố trí được người thay thế. Thì sau 45 ngày, em vẫn không đi làm thế em có vi phạm pháp luật không ạ. Mong LS cho lời khuyên phải làm gì trong tình huống này ạ?
Luật sư Ngọc Blue
Bạn làm đơn lên cơ quan chủ quản của cơ quan bạn, đồng thời cố gắng thương lượng thêm xem sao, trường hợp này với quy định hiện tại thì chúng tôi cũng chưa có giải pháp nào tối ưu cho bạn.
Nguyễn Võ Như Xuân
Dạ, vậy như trường hợp cho nghỉ việc viên chức đơn phương chấm dứt hợp đồng sau khi nộp đơn nghỉ việc 45 ngày mình có cho họ nhận trợ cấp thất nghiệp hay không chị và căn cứ vào công văn nào vậy chị? Vì em đọc luật viên chức và nghị định 115 thấy nói rất chung chung ạ
Ngoc Blue
Luật viên chức và các văn bản hướng dẫn có quy định rõ ràng, không chung chung bạn ạ, trong đó quy định rõ các chế độ tương ứng được hưởng với từng trường hợp chấm dứt hợp đồng, và quy định rõ cách tính như thế nào. Bạn đọc kỹ lại các văn bản sau:
– Luật Viên chức 2010;
– Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật cán bộ, công chức và luật viên chức 2019;
– Nghị định 115/2020/NĐ-CP quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức.
Trong nội dung các văn bản trên có thể có dẫn chiếu đến Bộ luật lao động hoặc các văn bản khác, bạn cần đọc toàn bộ nội dung liên quan (không phải chỉ 1, 2 điều trong 1 văn bản) để có được phương án phù hợp áp dụng cho từng trường hợp cụ thể.