Vấn đề hoàn trả chi phí đào tạo là một câu hỏi tư vấn mà chúng tôi nhận được thường xuyên, và tỷ lệ người hỏi là viên chức chiếm đa số. Tuy nhiên, người lao động trong các công ty, doanh nghiệp cũng có thể là đối tượng phải hoàn trả chi phí đào tạo theo quy định.
Việc bồi thường, hoàn trả chi phí đào tạo có sự phân biệt và khác nhau giữa người lao động với viên chức, công chức. Trong bài viết này chúng tôi sẽ tư vấn cho bạn các quy định liên quan đến việc hoàn trả chi phí đào tạo đối với người lao động trong các công ty, doanh nghiệp mà không phải viên chức và công chức.
MỤC LỤC BÀI VIẾT
#1. Các hình thức đào tạo
Theo quy định của Bộ luật lao động hiện hành đối với người lao động thì sẽ có 2 hình thức đào tạo đó là:
Hình thức 1: Học nghề để làm việc cho người sử dụng lao động là việc người sử dụng lao động tuyển người vào để đào tạo nghề nghiệp tại nơi làm việc. Thời gian học nghề theo chương trình đào tạo của từng trình độ theo quy định của Luật Giáo dục nghề nghiệp.
Hình thức 2: Tập nghề để làm việc cho người sử dụng lao động là việc người sử dụng lao động tuyển người vào để hướng dẫn thực hành công việc, tập làm nghề theo vị trí việc làm tại nơi làm việc. Thời hạn tập nghề không quá 03 tháng.
Với 2 hình thức nêu trên thì người tham gia cần có các điều kiện sau:
- Đủ 14 tuổi trở lên và phải có đủ sức khỏe phù hợp với yêu cầu học nghề, tập nghề.
- Từ đủ 18 tuổi trở lên nếu thuộc danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm do Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành, trừ lĩnh vực nghệ thuật, thể dục, thể thao.
Đối với 2 hình thức nêu trên thì người sử dụng lao động có các quyền và nghĩa vụ sau:
- Không phải đăng ký hoạt động giáo dục nghề nghiệp;
- Không được thu học phí;
- Phải ký hợp đồng đào tạo theo quy định của Luật Giáo dục nghề nghiệp.
Hình thức 3: Người lao động đang làm việc tại doanh nghiệp được cử đi đào tạo nâng cao trình độ, kỹ năng nghề, đào tạo lại ở trong nước hoặc nước ngoài từ kinh phí của người sử dụng lao động, kể cả kinh phí do đối tác tài trợ cho người sử dụng lao động.
#2. Các loại Hợp đồng đào tạo
Theo quy định của Bộ luật lao động thì có 2 loại Hợp đồng đào tạo, đó là:
(Áp dụng cho Hình thức 1 và Hình thức 2 nêu trên)
Đối với Loại 1 thì Hợp đồng đào tạo phải có các nội dung sau đây:
- a) Tên nghề đào tạo hoặc các kỹ năng nghề đạt được;
- b) Địa điểm đào tạo;
- c) Thời gian hoàn thành khóa học;
- d) Mức học phí và phương thức thanh toán học phí;
- đ) Trách nhiệm bồi thường thiệt hại của mỗi bên khi vi phạm hợp đồng;
- e) Thanh lý hợp đồng;
- g) Các thỏa thuận khác không trái pháp luật và đạo đức xã hội.
- h) Cam kết của người học về thời hạn làm việc cho doanh nghiệp;
- i) Cam kết của doanh nghiệp về việc sử dụng lao động sau khi học xong;
- k) Thỏa thuận về thời gian và mức tiền công cho người học trực tiếp hoặc tham gia làm ra sản phẩm cho doanh nghiệp trong thời gian đào tạo.
Hợp đồng đào tạo theo hình thức kèm cặp nghề tại doanh nghiệp thì phải có thêm thỏa thuận thời gian bắt đầu được trả công và mức tiền công trả cho người học theo từng thời gian. |
(Áp dụng cho Hình thức 3 nêu trên)
Đối với Loại 2 thì Hợp đồng đào tạo nghề phải có các nội dung chủ yếu sau đây:
- a) Nghề đào tạo;
- b) Địa điểm, thời gian và tiền lương trong thời gian đào tạo;
- c) Thời hạn cam kết phải làm việc sau khi được đào tạo;
- d) Chi phí đào tạo và trách nhiệm hoàn trả chi phí đào tạo;
- đ) Trách nhiệm của người sử dụng lao động;
- e) Trách nhiệm của người lao động.
Hợp đồng đào tạo nghề phải làm thành 02 bản, mỗi bên giữ 01 bản –> Bạn lưu ý đây là quy định bắt buộc, không phải chỉ là tư vấn và khuyến cáo của luật sư. |
#3. Việc hoàn trả Chi phí đào tạo
Trong Bộ luật lao động 2019 (hiện hành) chỉ có Điều 40 nói về nghĩa vụ phải hoàn trả chi phí đào tạo cho người sử dụng lao động, đó là khi người lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật.
Tham khảo thêm:
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là chỉ khi người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật thì họ mới phải hoàn trả chi phí đào tạo.
Theo quan điểm của chúng tôi, trường hợp hai bên có ký kết Hợp đồng đào tạo thì cho dù người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng đúng quy định nhưng chưa hoàn thành thời hạn cam kết làm việc sau khi đào tạo thì họ vẫn có thể phải hoàn trả chi phí đào tạo.
Sở dĩ chúng tôi nói “có thể” mà không khẳng định bởi vì việc này sẽ phụ thuộc vào nội dung thỏa thuận cụ thể của các bên trong Hợp đồng đào tạo đã ký kết.
Trường hợp phải bồi thường, hoàn trả chi phí đào tạo thì người lao động sẽ phải thanh toán các khoản sau:
- Các khoản chi có chứng từ hợp lệ về chi phí trả cho người dạy;
- Tài liệu học tập, trường, lớp, máy, thiết bị, vật liệu thực hành;
- Các chi phí khác hỗ trợ cho người học;
- Tiền lương, tiền đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người học trong thời gian đi học;
- Trường hợp người lao động được gửi đi đào tạo ở nước ngoài thì chi phí đào tạo còn bao gồm chi phí đi lại, chi phí sinh hoạt trong thời gian đào tạo.
Đó là các chi phí mà người lao động có thể sẽ phải hoàn trả nếu vi phạm trách nhiệm hoàn trả chi phí được quy định trong Hợp đồng đào tạo ký kết với doanh nghiệp. Tuy nhiên, mức chi phí này có thể tăng hay giảm tùy thuộc vào sự thương lượng và thỏa thuận đạt được giữa hai bên.
Một số doanh nghiệp còn quy định điều khoản phạt với mức phạt gấp 2, 3 lần chi phí đào tạo nếu người lao động vi phạm cam kết. Việc này có được chấp nhận hay không sẽ phụ thuộc vào nội dung thỏa thuận cụ thể của các bên và thậm chí là phán quyết của tòa án nếu như các bên không thống nhất được cách giải quyết.
Quy định pháp luật áp dụng:
Nếu có ý kiến hay câu hỏi liên quan, các bạn có thể gửi phản hồi ở dưới bài viết này, hoặc liên hệ riêng với Luật NBS để được tư vấn và giải đáp.
Nếu bạn yêu thích đọc sách, bạn có thể chia sẻ, bình luận những cuốn Sách Hay với chúng tôi tại ĐÂY
Bạn cũng có thể ấn nút “Theo dõi” để cập nhật các thông báo về bài viết mới nhất của chúng tôi qua email.
Ngọc diễm
Em đang trong thời gian thử việc thu ngân bên Phúc Long và đã được đào tạo 3 ngày thôi. Nay em muốn nghỉ việc này thì em có phải bồi thường không ạ ? Em cảm ơn.
Ngoc Blue
Em xem lại HĐ lao động (nếu có) và nếu em không có thỏa thuận hay cam kết nào liên quan thì em không phải bồi thường nhé
Peony
Kính chào luật sư
Tôi là một viên chức ngành Y hiện đang công tác tại bệnh viện Công lập. Năm 2016 tôi có làm đơn xin đi học Cao học, chi phí đi học cá nhân tôi chi trả, trong thời gian tôi đi học vẫn được hưởng lương cũng như chế độ tăng thêm của bệnh viện. Bản cam kết khi tôi xin đi học: sau khi kết thúc khóa học cam kết phục vụ tại bệnh viện ít nhất 5 năm và bồi hoàn chi phí theo quy định hiện hành
Tuy nhiên sau khi tôi đi học Cao học được 1 năm bệnh viện cử tôi đi học tại nước ngoài 6 tháng theo ngân sách của Nhà nước, toàn bộ chi phí ăn ở tôi tự túc và tôi phải bảo lưu kết học Cao học 1 năm, trong thời gian tôi đi học tại nước ngoài tôi được hưởng 40% lương.
Nay tôi trở về (bắt đầu từ tháng 4) làm việc tại bệnh viện được 2 tháng vì nhiều lý do như mối quan hệ với cấp trên ko tốt, công việc ko như ý muốn,… trong khi đó có 1 bệnh viện Trung ương mời tôi về làm việc, tôi đã viết đơn đơn phương chấm dứt hợp đồng với nguyện vọng xin thôi việc (chứ ko phải xin chuyển công tác). Vậy luật sư có thể giúp tôi làm rõ:
– Tôi viết đơn đơn phương chấm dứt hợp đồng trước 45 ngày và trong 45 ngày đó tôi vẫn tham gia trực 1 lần/tuần theo lịch phân công nhưng tôi ko đi làm, vậy 45 ngày này theo Bộ luật lao động là 45 ngày làm việc, tôi bắt buộc phải đi làm đủ 45 ngày hay thế nào ạ?
– Bệnh viện đã trả lời đơn xin thôi việc của tôi là ko giải quyết với lý do: chưa làm việc đủ thời gian cam kết với bệnh viện khi được cử đi đào tạo
Vậy liệu sau đủ 45 ngày kể khi tôi viết đơn bệnh viện ko giải quyết mà tôi vẫn nghỉ việc thì có được gọi là trái pháp luật ko ạ?vấn đề bồi thường được quy định trong quy chế chi tiêu nội bộ gấp 10 lần chế độ tăng thêm được hưởng với tôi đó là số tiền quá lớn để thu xếp trả cho bệnh viện ko thể trong ngày 1 ngày 2, liệu tôi vẫn cứ thôi việc nhưng vấn đề bồi thường kia trong 30 ngày tôi phải hoàn trả có phải bắt buộc đúng thời gian hay không và thời gian hoàn trả này quy định tại đâu ạ?
Xin cám ơn luật sư rất nhiều.
XIN LỖI ĐƯA NHẦM ĐỊA CHỈ MAIL XIN THÔNG BÁO VÀO ĐỊA CHỈ GMAIL NÀY Ạ
Ngoc Blue
Chào bạn,
– Trong 45 ngày bạn vẫn đi làm bình thường và thực hiện theo quy định nhé, chẳng hạn bạn có việc cần nghỉ và được phép thì bạn vẫn nghỉ bình thường
– Nếu bạn vẫn nghỉ việc thì bạn có thể sẽ phải bồi thường chi phí đào tạo, chi phí đào tạo sẽ được tính theo quy định tôi đã nêu trong bài viết nhé, không phải theo quy chế chi tiêu nội bộ.
– Các văn bản quy định tôi đã nêu trong bài viết (phần viên chức) rồi bạn nhé.
Đỗ Văn Mười
Em chào chị. Em là một bác sĩ. Ngày 13/10 /2014 em có ký hợp đồng làm việc 1 năm ở một bệnh viện công lập. Và khi đó bệnh viện có cho em đi học thêm về chuyên khoa siêu âm 3 tháng. Nhưng lại nói em phải cam kết làm trong bệnh viện thời gian 5 năm. Lúc đó em cũng xác định làm lâu dài nên ko để ý gì tới thời gian làm việc. Sau khi học xong em về làm được 2 tháng thì bệnh viện lại cử đi học 3 tháng tiếp theo. Năm 2016 em lại đựơc cử đi học tiếp 10 tháng về chuyên ngành. Học xong em về làm cho tới nay 6/2018.Do em có hoàn cảnh riêng nên bây giờ muốn xin nghỉ việc để về quê công tác. Vậy Luật sư cho em hỏi, trường hợp của em đền bù như thế nào ạh? Em cảm ơn luật sư.
Ngoc Blue
Việc có bồi thường chi phí đào tạo hay không trong trường hợp này còn phải căn cứ vào thông tin cụ thể của khóa học, bằng hoặc chứng nhận bạn được cấp và cam kết bạn ký với nhà trường nhé. Công thức tính tôi đã nêu cụ thể trong bài viết rồi.
To Trinh
Chào luật sư, tôi đang làm cho công ty A với hợp đồng có thời hạn 3 năm từ tháng 06/2017. Từ lúc bắt đầu làm đến nay, công ty trả lương cho tôi và tôi lấy tiền lương đó tự đi đóng tiền học phí (học ngôn ngữ, để có thể làm việc tại công ty, không có tiền hỗ trợ nào khác), và có cho tôi học 1 loại tài liệu sách về chuyên ngành. Trong thời gian làm việc đó, công ty tạo điều kiện thời gian cho tôi học. Bây giờ, sau khi tôi tự học ngôn ngữ và chuyên ngành xong thì công ty cho tôi đi đào tạo nước ngoài (vẫn chưa đi). Nhưng, giờ tôi muốn xin nghỉ việc, liệu sau khi tôi nghỉ việc thì tôi có phải đền bù khoản tiền nào không ạ? (Từ trước đến giờ, ngoài việc công ty trả lương và có tạo điều kiện thời gian để tôi học tập, thì chưa có 1 khoản chi phí đào tạo nào khác, gọi đó là công việc của tôi do công ty chỉ định và tôi chấp hành làm việc đầy đủ hay gọi là công ty đang đào tạo).
Ngoc Blue
Theo như thông tin bạn cung cấp thì bạn sẽ không phải bồi thường hay hoàn trả chi phí đào tạo nào cho công ty nhé
lan anh
em là sinh viên khoa ngọaị ngữ đại học thái nguyên theo học ngành ngôn ngữ anh. khi học xong năm đầu em ko đủ kinh phí đi học tiếp em muốn xin nghỉ học . Nhưng nhà trường lại bắt em đóng bồi hoàn chi phí đào tạo là 6000000. Vậy cho em hỏi em có pahỉ đóng phí bồi hoàn đó không ạ